فروت ست
مرحله شروع تشکیل میوه را فروت ست می‌گویند. پیش نیازهای مختلفی برای تشکیل میوه وجود دارد که به توسعه جوانه‌های گل، دمای مناسب برای گرده افشانی، رشد لوله گرده و لقاح می‌توان اشاره کرد. گرده افشانی محدود، مواد مغذی محدود و ریزش زودرس گل‌ها از محدودیت‌های مهم تشکیل میوه هستند.
گرده افشانی موثر و ارتباط آن با فروت ست
انتقال موفق دانه‌های گرده از بخش نر گل به بخش ماده گل در گیاهان را گرده افشانی موثر می‌گویند که به باروری و تولید بذر و میوه‌های سالم منجر می‌شود.
دوره گرده افشانی موثر = طول عمر تخمک – زمان لازم برای رشد لوله گرده و رسیدن به سلول تخم
دوره گرده افشانی موثر در مقدار محصول میوه، کیفیت میوه و بعد از لقاح روی قطر میوه تاثیر دارد و یک شاخص مهم برای شناسایی فاکتورهای محدودکننده در تولید میوه شناخته می‌شود. این دوره تاثیر بالایی بر تعداد گل‌های هر درخت و موفقیت در تشکیل میوه دارد. از این‌رو دوره گرده افشانی موثر، به درک بهتر عواملی که روی تشکیل میوه تاثیر گذارند، کمک میکند.
استفاده از کودهای مناسب می‌تواند به گرده افشانی موثر و افزایش بهره‌وری کمک کند، یکی از کودهای مورد توجه در این زمینه کود فروت ست می‌باشد که به دلیل ترکیبات مغذی خاص خود توانسته است جایگاه ویژه‌ای در کشاورزی پیدا کند. این کود با تامین عناصر غذایی در مراحل بحرانی رشد مانند گلدهی و تشکیل میوه به بهبود عملکرد گیاه و افزایش محصولات کمک میکند.
ترکیبات کود فروت ست
ترکیبات کودهای فروت ست می‌توانند از جنبه‌های مختلفی با هم تفاوت داشته باشند، به طور کلی کودهای فروت ست ترکیبی از عناصر ماکرو و میکرو، تنظیم کننده‌های رشد (اکسین و سیتوکینین) و اسیدهای آمینه می‌باشند که مهم‌ترین و اصلی‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده آن عناصر بور، روی و نیتروژن می‌باشند.
عناصر ماکرو موجود در کود فروت ست
- نیتروژن (N) با تامین پروتئین مورد نیاز دانه گرده برای حرکت در طول خامه و رسیدن به تخمک، افزایش طول عمر تخمک، افزایش زمان گرده‌افشانی موثر و تشکیل کیسه جنین، درصد تشکیل گل و میوه را افزایش داده و از این‌رو با افزایش مصرف نیتروژن، افزایش تعداد گل قابل توجیه می‌باشد. نیتروژن به تولید کلروفیل و فعالیت‌های فتوسنتزی نیز کمک میکند.
- پتاسیم (K) با تنظیم فشار اسمزی در گیاهان، به بهبود عملکرد دانه‌های گرده و لوله گرده کمک میکند و همچنین باعث افزایش مقاومت به بیماری‌ها و شرایط محیطی نامساعد می‌شود.
عناصر میکرو موجود در کود فروت ست
- بور (B) موجود در این ترکیب برای تشکیل صحیح میوه‌ها و افزایش کیفیت آن‌ها ضروری است، بور یکی از عناصر ریزمغذی حیاتی برای میوه‌ها است، زیرا عنصر بور بر جوانه زنی دانه گرده و رشد لوله گرده تاثیر می‌گذارد. بور می‌تواند سرعت جوانه زنی دانه گرده و رشد لوله گرده را افزایش دهد، بعد از گرده افشانی و قرار گرفتن دانه گرده زنده در سطح مادگی، دانه گرده جوانه زده و با رشد لوله گرده و عبور از فضای بین سلول‌های داخل خامه، لقاح صورت می‌گیرد و باعث تشکیل میوه می‌شود. در حالی که کمبود بور انعطاف پذیری دیواره سلولی لوله گرده را کاهش می‌دهد و می‌تواند رشد لوله گرده را مهار کند. این عنصر به تثبیت ساختار دیواره سلولی و انتقال قندها کمک میکند و باعث افزایش جذب حشرات از طریق افزایش و تغییر در ترکیب قند شهد گل‌ها می‌شود. همچنین در فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان از جمله طویل شدن سلول، بلوغ سلولی، رشد بافت مریستمی و سنتز پروتئین نقش مهمی ایفا میکند.
- روی (Zn) با شرکت در متابولیسم کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها نقش مهمی را در ایجاد و تشکیل لوله گرده دارد. همچنین با تحریک جذب اکسیژن نقش ویژه‌ای در رشد دانه گرده و لوله گرده دارد و کمبود آن باعث رشد ضعیف دانه گرده می‌شود. به طور کلی روی در همزمان باز شدن برگ‌ها و شکوفه‌ها، فرآیندهای فتوسنتز و تشکیل میوه‌ها تاثیر گذار است و به بهبود عملکرد گل‌ها و کیفیت میوه‌ها کمک میکند.
- مولیبدن (Mo) نقش مهمی در رشد و توسعه گیاه دارد و به تامین مواد مغذی برای تشکیل و نگهداری اجزای گرده و دیگر ساختارهای تولید مثل کمک میکند و کمبود آن می‌تواند بر سلامت و قدرت زنده‌مانی گرده‌ها تاثیر بگذارد که ممکن است منجر به کاهش موفقیت گرده‌افشانی و تولید میوه شود و با تسهیل فرآیندهای متابولیکی و افزایش جذب نیتروژن می‌تواند به بهبود کیفیت میوه‌ها کمک کند.
اسیدهای آمینه موجود در کود فروت ست
اسید آمینه پرولین به بهبود باروری دانه‌های گرده کمک میکند. در عین حال، اسید آمینه میتونین، گلوتامیک اسید و لیزین با فعال سازی هورمون‌های موثر در تشکیل گل و میوه، باعث افزایش جوانه زنی دانه‌های گرده و طول لوله گرده می‌شوند، در نتیجه تامین کافی اسیدهای آمینه برای حفظ سلامت و کارایی فرایند گرده افشانی ضروری است. به طور کلی اسیدهای آمینه به رشد و توسعه میوه‌ها، بهبود سلامت گیاه و مقاومت به استرس‌ها کمک کرده و نقش مهمی در سنتز پروتئین‌ها و آنزیم‌ها دارند.
مکانیسم عملکرد
کودهای فروت ست با افزایش جذب مواد مغذی، افزایش طول عمر دانه گرده، کمک به گرده افشانی، بهبود ساختار و عملکرد سلول‌های گیاهی، عملکرد و تحرک مواد مغذی برای سیب، زیتون، گردو، بادام، فندق و … به طور کلی تاثیرات مثبت بر رشد رویشی و زایشی به بهبود کیفیت و کمیت میوه‌ها کمک می‌کنند. همچنین باعث بهبود محتوای ترکیبات آنتی اکسیدانی، اسیدهای فنولیک، روغن کل، محتوای پروتئین و مقدار آن‌ها در هسته می‌شوند.
کودهای فروت ست در غلات، سبزیجات و صیفی جات نیز استفاده می‌شوند. برای مثال این کودها می‌توانند در غلات برای تاثیرگذاری بر فرایندهای زایشی و افزایش باروری دانه استفاده شوند، در گوجه فرنگی، خیار و فلفل باعث بهبود تشکیل میوه، افزایش وزن و بهبود کیفیت کلی گیاه شوند و همچنین مقاومت به بیماری‌ها را از طریق بهبود وضعیت تغذیه‌ای گیاهان افزایش دهند.
مزایای استفاده از کود فروت ست
بهبود گرده افشانی و لقاح: کود فروت ست حاوی عناصر ریز مغذی بور و روی است که برای فرایند گرده افشانی و لقاح ضروری هستند. این عناصر به رشد و توسعه لوله گرده و بهبود کیفیت گرده کمک می‌کنند که به نوبه خود منجر به افزایش تشکیل میوه می‌شود.
افزایش تعداد و کیفیت میوه: تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از کودهای فروت ست می‌تواند تعداد و کیفیت میوه‌ها را افزایش دهد.
کاهش ریزش میوه: فروت ست با تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاه به تثبیت میوه‌ها و کاهش ریزش آن‌ها کمک می‌کنند.
بهبود رشد و توسعه گیاه: عناصر مغذی موجود در کود فروت ست به رشد و توسعه گیاه کمک می‌کنند.
فناوری نانو در کود فروت ست
نانو کودها شامل ذرات بسیار ریز هستند که می‌توانند بهبود جذب و استفاده از مواد مغذی در گیاهان را افزایش دهند. این فناوری به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد نانو ذرات مانند سطح تماس بالا و قابلیت نفوذ بهتر می‌تواند به بهبود عملکرد کودهای فروت ست و افزایش بهره‌وری کشاورزی کمک کند.
روش‌های مصرف کود فروت ست
کود فروت ست بسته به نیاز خاص محصول و مرحله رشد آن می‌توانند از طریق آبیاری یا محلول‌پاشی برگی به گیاهان داده شوند. کود آبیاری معمولا برای تامین تدریجی و طولانی مدت مواد مغذی در خاک مناسب‌تر است، در حالی که محلول‌پاشی معمولا زمانی انجام می‌شود که گیاهان نیاز به دریافت سریع مواد مغذی دارند. برای فروت ست که به تشکیل میوه کمک میکند استفاده از روش محلول‌پاشی می‌تواند اثر گذاری سریع‌تری را در پی داشته باشد.
به طور کلی با توجه به توضیحات فوق کود فروت ست ابزاری کلیدی در بهبود کیفیت و عملکرد میوه‌ها است که در کشاورزی پایدار به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود.
اگر به دنبال یک برند معتبر و با کیفیت در ارائه محصولات مشابه هستید، کود تری ست از شرکت فروغ دشت گزینه‌ای عالی برای شماست. تری ست با فرمولاسیون تخصصی خود به شما این امکان را می‌دهد که با استفاده از بهترین ترکیبات به بهینه سازی عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی خود بپردازید.
تری ست کود جامد محرک رشد است که به طور ویژه جهت افزایش تعداد میوه و کمک به تشکیل میوه در پسته، سیب، انگور، مرکبات و دیگر درختان میوه تولید شده است. علاوه بر این محلول‌پاشی بعد از برداشت، مقاومت جوانه‌های گل را نسبت به سرما افزایش داده و در تغذیه اول فصل و باز شدن یکنواخت و همزمان درختان نیز موثر می‌باشد، زیرا در اوایل فصل رشد اندام‌های هوایی شامل برگ‌ها و جوانه گل فعالیت خود را با رشد سریع آغاز می‌کنند. این در صورتی است که ریشه‌ها غیر فعال بوده و جذب عناصر غذایی توسط خاک صورت نمی‌گیرد.
زمان مصرف کود تری ست
- دو هفته بعد از برداشت میوه
- اواخر زمستان تا فروردین ماه
- زمان تورم جوانه‌ها
- اواسط بهار
ترکیبات کود تری ست
| ترکیبات | درصد وزنی |
| اسیدهای آمینه | ۵ |
| نیتروژن | ۲ |
| پتاسیم | ۷ |
| بر | ۴ |
| مس | ۵/۰ |
| روی | ۵/۸ |
دوز مصرف
محلول‌پاشی : ۲۰۰-۱۰۰ گرم در ۱۰۰ لیتر آب
کود آبیاری: ۲-۱ کیلوگرم در هکتار
منابع
Abdel-Sattar, M., Almutairi, K. F., Aboukarima, A. M., & El-Mahrouky, M. (2021). Impact of organic manure on fruit set, fruit retention, yield, and nutritional status in pomegranate (Punica granatum L.“Wonderful”) under water and mineral fertilization deficits. PeerJ, ۹, e10979.
Din, S., Wani, R. A., Nisar, F., Farwah, S., Rizvi, S., Wani, T. F., & Nisar, S. (2019). Fruit set and development: Pre-requisites and enhancement in temperate fruit crops. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, ۸(۲), ۱۲۰۳-۱۲۱۶.
Davarpanah, S., Tehranifar, A., Zarei, M., Aran, M., Davarynejad, G., & Abadía, J. (2020). Early season foliar iron fertilization increases fruit yield and quality in pomegranate. Agronomy, ۱۰(۶), ۸۳۲.
Gupta, S., Novák, O., Kulkarni, M. G., Doležalova, I., Van Staden, J., & Doležal, K. (2024). Unleashing the Potential of Biostimulants in Stimulating Pollen Germination and Tube Growth. Journal of Plant Growth Regulation, ۱-۳۲.
Kumar, A., Joseph, A. V., & Bahadur, V. (2024). Effect of foliar application of nano urea, boron and zinc sulphate on growth, yield and quality of guava (Psidium Guajava L.) Cv. Allahabad Surkha. Journal of Advances in Biology & Biotechnology, ۲۷(۶), ۲۸۵-۲۹۲.
Mosa, W., EL-Megeed, N., & Paszt, L. (2015). The effect of the foliar application of potassium, calcium, boron and humic acid on vegetative growth, fruit set, leaf mineral, yield and fruit quality of’Anna’apple trees. American Journal of Experimental Agriculture, ۸(۴), ۲۲۴-۲۳۴.
Nezami, M. T. (2012). The effects of foliar applications of nitrogen, boron, and zinc on the fruit setting and the quality of almonds. Life Science Journal, ۹(۴), ۱۹۷۹-۱۹۸۹.